Persoonlijk leiderschap in een herfstjas

De herfst is voor veel mensen een tijd om zich wat meer naar binnen te keren en te reflecteren. Zo wandelend tussen alle kleuren in het bos, in stilte scharrelend tussen de bladeren komen de herinneringen langszij, zomaar, bijna als een verrassing, zachtjes neerstrijkend in mijn handpalm. De herinneringen zijn gekleurd, gekleurd door hoe ik naar ze kijk.

De afgelopen jaren zijn voor mij rijk geweest aan diverse ontmoetingen en coachingtrajecten. Ik mocht mensen ontvangen in mijn praktijk uit de culturele sector – theater, beeldende kunsten, docerend, makend, zoekend. Ik ontving wetenschappers, politici, bestuurders, ontmoette een pakketbezorger, een empathische man op de apenrots, vrouwen die duidelijk senior zijn, maar zich als junior aanpasten aan hun werkomgeving, thuissituatie en eigen denkbeelden, en jonge vrouwen peinzend over een eigen onderneming, of droom laten varen.

Allemaal mensen (V/X/M) met verschillende verhalen en achtergronden. En toch zo hetzelfde ook. Want hoe verhoud je je tot een wereld zoals de onze? Welke waarden zijn daarin belangrijk voor je, wat zet je in beweging, helemaal wanneer je zo makkelijk wegglipt in een reactieve houding. We willen geen pijn voelen.

Als mens zijn we drukker met passen in het systeem en het naleven van de regels van het spel, dan met leven wie we in de essentie zijn. Maar iedere keer als je je probeert in te passen, gaat er iets verloren van de essentie van wie je bent, wat je kan en welk potentieel je hebt. We lijken autonomer te zijn dan vorige generaties, maar raken in paniek wanneer we vijf uur geen toegang hebben tot onze social media.

Nietzsche geloofde dat mensen die zich niet zo bezighouden met zelfreflectie, uiteindelijk een leven leiden dat door anderen is bedacht. Je hebt de nodige vastberadenheid, vasthoudendheid, moed, verbeeldingskracht en ruimte nodig, om je wél met jezelf bezig te houden. Want hoe kun je je blijven openstellen zonder weerstand, trouw blijven aan jouw waarden en jouw integriteit, wanneer er ook zoveel schaduw is, zeker wanneer de zon lager staat, en wanneer er steeds luider VOOR en TEGEN wordt geschreeuw; in je hoofd, of in de media.

‘Alles is hier welkom, verbindend leven in een wereld uit balans’ is een prachtig geschreven boek van Pema Chödrön, waardoor je je kan laten inspireren bij deze uitdagingen. Boeken kunnen je optillen, zoals kunst, theater en muziek dat kan. Verbeeldingskracht en zelfbewustzijn zijn krachtige middelen om je eigen leven vorm te geven.

Zorg in die zin altijd (!) goed voor jezelf, hoe druk de wereld om je heen ook is, hoe druk je ook bent, hoe erg de druk ook voelt, zorg dat je hart en geest tot rust kunnen komen. Door wandelingen tussen de herfstbladeren en kapot gevallen kastanjes, of door lekker naar muziek te luisteren of in je keuken te gaan staan dansen. Mindfulness (je gewaarworden van jezelf, je lichaam en omgeving – in het hier en nu zijn), yoga en meditatie kunnen je ook helpen tot rust te komen, hebben een rustgevend en duurzaam effect. Laat het echter geen ‘moeten’ worden, wéér een ‘thing to do’. Dan wordt dat weer een nieuwe verplichting. Zorg boven alles voor jezelf, door je te blijven openstellen voor jezelf en de ander. Wanneer we werkelijk snappen dat alles verbonden is, kunnen we werken aan een betere samenleving. Want daar kom ik weer;) hoe relaxter je kunt zijn met jezelf, hoe relaxter je kunt zijn met de ander (vrij naar Bill Muray).

De gesprekken in mijn praktijk zijn de laatste jaren een enorme verzameling geweest van fantastische gekleurde bladeren, met ieder zijn eigen schoonheid. Ik sluit mijn vingers rond het steeltje van het rode esdoornblad, en hoop dat je voelt dat je ergens bij hoort, dat je goed genoeg bent, hoe lastig dat soms ook te zien is in onze moderne samenleving.