Terug naar heelheid
Vrede begint met openheid en de moed om daarbij te blijven
Reflectie als voorbereiding op het nieuwe jaar
Deze laatste dagen van het jaar hoeven geen moment te zijn van grote conclusies of nieuwe voornemens. Ze kunnen wel dienen als een nuchtere tussenbalans: wat wil ik meenemen, en wat mag ik achterlaten?
Heling is een proces waarin we mogen opmerken waar we ons hebben aangepast, waar we over onze grenzen zijn gegaan en waar we iets van onze eigenheid zijn kwijtgeraakt. Het is geen lineaire weg en geen individueel project dat je ‘even’ afrondt. Heling vraagt bewustzijn: het vermogen om waar te nemen wat er in ons gebeurt, zonder direct te hoeven ingrijpen.
Otobong Nkanga
Musee d’Art Moderne de Paris
Autonomie
Autonomie wordt vaak verward met zelfstandigheid of controle. In een helend perspectief betekent autonomie iets anders: verantwoordelijkheid nemen voor je leven, zonder jezelf te verharden.
Het vraagt moed om te erkennen waar keuzes zijn gemaakt uit angst, loyaliteit of gewoonte. En het vraagt zachtheid om onszelf daarin niet af te wijzen. Autonomie groeit met zelfbewustzijn: leren voelen wat van jou is en wat niet, en ruimte durven maken voor gezonde boosheid als signaal dat een grens is overschreden. Juist aan het einde van het jaar kan die bewustwording een stille voorbereiding zijn op het nieuwe.
Acceptatie
Acceptatie is misschien wel het moeilijkste, en tegelijk het meest bevrijdende element van heling. Het betekent dat we onze werkelijkheid onder ogen durven zien, zonder die te willen fixen of verbeteren.
Acceptatie vraagt om de moed om te blijven bij wat pijnlijk, onaf of onbegrepen is. De Joodse mystica Etty Hillesum noemde dit ‘de moed tot zichzelf’: aanwezig blijven bij je eigen leven, precies zoals het zich aandient. Vanuit die houding ontstaat vanzelf mededogen, voor jezelf en voor de ander, en opent zich ruimte voor echte verandering.
‘If we want there to be peace in the world, we have to be brave enough to soften what is rigid in our hearts, to find the soft spot and stay with it.’
– Pema Chödrön
